لوله گوشتدار چیست؟
به لوله فولادی که ضخامت بالاتری نسبت به سایر لولهها دارد، لوله گوشتدار یا ضخیم بار می‌گویند. این لولهها به‌خاطر ضخامتی که دارند (چند میلی‌متر یا سانتی‌متر) دارای دیواره‌هایی با استقامت بالا هستند و در مواقعی که نیاز به انتقال سیالات تحت‌فشار در مسافت‌های طولانی داریم، در صنایع به کار می‌روند.
همان‌گونه که گفته شد، جنس لوله گوشتدار از فولاد است و به دلیل وزن بیشتر و ضخامت بالاتر در قیاس با دیگر لولهها دارای سختی قابل‌قبولی هستند. این لولهها می‌توانند افزایش فشار را تحمل کنند و همین موضوع باعث شده تا در موقعیت‌های خاص مورد استفاده قرار بگیرند. کیفیت و یکنواختی در ضخامت دیواره‌های لوله‌های گوشتدار، تأثیر به سزایی در عملکرد و کارایی آنها دارد. همچنین قابل‌توجه است بدانید که برای اتصال این لولهها به هم از اتصالات درزدار استفاده می‌شود.
مزایا لوله مانیسمان گوشتدار
ضخامت جداره و تحمل فشار و دمای بالا، تنها مزیت لوله گوشتدار نیست. بلکه مزایای متعددی را می‌توان برای این پروفیل فولادی برشمرد. از جمله:
- مقاومت بالای لوله گوشتی در شرایط خوردگی و محیط‌های مرطوب دریا
- سختی و چقرمگی بسیار بالا
- پرداخت‌های زیر سطحی و استحکام در برابر ترک‌خوردگی ناشی از تنش‌ها
- دوام مناسب لوله گوشتدار در برابر اکسیداسیون و سوراخ‌شدن
- ماندگاری و طول عمر قابل‌توجه
معایب لوله گوشتدار
در کنار مزایای ارزشمند لوله ضخامت بالا، خوب است به سه نکته محدودکننده توجه کرد. درست است که ضخامت بالا سبب افزایش دوام و مقاومت لوله می‌شود. اما این عامل خود دلیلی بر افزایش وزن و فولاد مصرفی در لوله است. پس در شرایطی که کاهش وزن سازه ضرورت داشته باشد، لوله گوشتی انتخاب چندان خوبی نیست.
دیگر نکته حائز اهمیت برای استفاده، قیمت لوله گوشتدار است. به دلیل افزایش وزن، میزان فولاد و مواد اولیه افزایش می‌یابد. نتیجه آن افزایش قیمت خرید لوله گوشتدار نسبت به سایر لولهها به‌ویژه لوله‌های نازک است.
از دیگر محدودیت‌های افزایش ضخامت می‌توان به انعطاف‌پذیری کم لوله گوشتدار اشاره کرد. این لولهها قابلیت جوشکاری راحتی ندارند. همچنین برش‌کاری آنها نیاز به شرایط خاص داشته و حمل‌ونقل آنها نیازمند دقت و نیروی بالاست.
کاربرد لوله ضخامت بالا
یقیناً لوله‌های ضخیم و گوشتی دارای مقاومت و استحکام بسیار زیادی در برابر ضربه، فشار و دما هستند؛ بنابراین در شرایطی که به چنین ویژگی‌هایی نیاز است، لوله گوشتدار کاربرد زیادی دارد. از جمله آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- صنعت ماشین‌سازی
- صنعت هیدرولیک
- صنعت حمل‌ونقل (گاز، بخار، گاز مایع)
- صنعت برق
- صنعت آبیاری کشاورزی
- صنعت ساخت‌وسازهای شهری (مورد استفاده در ستون‌ها، پل‌ها، اسکله‌ها، جاده‌ها)
- صنعت انتقال مایعات در مسافت‌های طولانی (آب‌رسانی)
روش تولید لوله‌های گوشتدار
برای تولید لوله‌های فولادی با دیواره ضخیم از دو روش اصلی استفاده می‌شود. هر روش فرایندها و مراحل خاص خود را داشته و در نهایت به تولید لوله گوشتدار منجر خواهد شد. در ادامه به شرح این روش‌ها می‌پردازیم:
تولید لوله گوشتدار از روش لوله بدون درز
برای اینکه لوله گوشتدار فولادی بدون درزی داشته باشیم باید 6 مرحله کلی را طی کنیم. این مراحل به شکل زیر هستند:
- آماده‌سازی بیلت: اولین مرحله برای تولید لوله فولادی با دیواره ضخیم تهیه شمش فولادی استوانه‌ای می‌باشد.
- گرمایش: در این مرحله شمش را تا دمای مناسب گرم می‌کنیم تا برای مراحل و پردازش‌های بعدی قابل‌انعطاف شود.
- سوراخ‌کردن: شمش گرم شده توسط سنبه سوراخ می‌شود تا استوانه‌ای توخالی ایجاد شود. اندازه سوراخ ایجاد شده به‌اندازه موردنیاز شما از لوله نهایی بستگی دارد.
- نورد و اندازه‌کردن: استوانه سوراخ شده با استفاده از یک سری دستگاه نورد کشیده شده و شکل می‌گیرد. این اتفاق باعث می‌شود تا لوله به قطر و ضخامت موردنظر برسد. درواقع ابعاد لوله گوشتدار در این مرحله تنظیم می‌شود.
- عملیات حرارتی: لوله بدون درز ایجاد شده را تحت عملیات حرارتی‌های گوناگونی قرار می‌دهیم. این عملیات ممکن است شامل آنیلینگ، نرمال کردن، کوئنچینگ و تمپرینگ شده و باعث افزایش خواص مکانیکی لوله شوند.
- تکمیل کار: در این مرحله لوله را تحت فرایندهای تکمیلی مختلفی مثل صافکاری، برش‌کاری و بازرسی نهایی قرار می‌دهند تا مشخصات موردنیاز برآورده شود.
تولید لوله گوشتدار از روش لوله درزدار
لوله گوشت‌داری که از روش درزدار تولید می‌شود معمولاً باریک‌تر بوده و باید 6 مرحله را طی کند. این مراحل عبارتند از:
- تبدیل شمش به صفحه یا ورق: در این مرحله شمش را با نورد گرم به ورق تبدیل کرده و در صورت نیاز به ورق سبک، آن را تحت نورد سرد هم قرار می‌دهیم.
- شکل‌دهی: ورق حاصل شده را در این مرحله با روش‌های گوناگونی مثل خمش به شکل استوانه‌ای در میاوریم.
- جوشکاری: استوانه‌ای که در مرحله قبل تشکیل شد دارای درزی بوده که باید آن را رفع کنیم. این درز را با روش‌های مختلف جوشکاری مانند جوشکاری مقاومت الکتریکی (ERW)، جوشکاری قوس الکتریکی (SAW) یا جوشکاری القایی با فرکانس بالا (HFIW) از بین برده و لوله‌ای یکپارچه تشکیل می‌دهیم.
- صافکاری: برای ازبین‌بردن اعوجاج‌های احتمالی و یا رفع هرگونه زائدهٔ سطحی از عملیات صافکاری استفاده می‌کنیم.
- عملیات حرارتی: مشابه لوله‌های بدون درز، لوله‌های جوش داده شده هم ممکن است تحت عملیات حرارتی‌های متفاوتی قرار گیرند. این موضوع باعث بهبود خواص مکانیکی و کاهش تنش‌های پسماند می‌شود.
- تکمیل کار: در این روش هم مثل روش بدون درز، لوله را تحت فرایندهای تکمیلی مانند برش و بازرسی قرار می‌دهیم تا لوله‌ای بدون نقص حاصل شود.
توجه به این نکته مهم است که هر چه ضخامت دیواره لوله بزرگ‌تر شود، تولید آن از روش درزدار سخت‌تر می‌شود. چرا که جوش‌دادن فقط لایه سطحی را درگیر کرده و در لوله‌ای بسیار ضخیم این جوش استحکام و آب‌بندی کافی را ایجاد نمی‌کند. اما برای اینکه بدانیم لوله گوشتدار را از کدام روش تولید کنیم پارامترهای دیگری مثل اندازه، کیفیت و کاربرد لولهها را نیز باید موردتوجه قرار دهیم.
قیمت لوله ضخامت بالا
قیمت لوله‌های گوشتدار با وزن و مشخصات لوله نظیر قطر داخلی و خارجی، ضخامت جداره و همچنین مواد اولیه مورد استفاده ارتباط مستقیمی دارد. ازاین‌رو هر چه ضخامت و ابعاد لوله بزرگ‌تر باشد وزن لوله گوشتی نیز بیشتر شده و قیمت لوله گوشتدار گران‌تر می‌شود.
برند و کشور تولیدکننده عامل دیگری است که می‌تواند قیمت لوله گوشتی را افزایش یا کاهش دهد. از دیگر عوامل کلی تأثیرگذار بر قیمت لوله گوشتدار می‌توان به نوسانات نرخ ارز میزان عرضه و تقاضا و قیمت جهانی فولاد اشاره کرد. همچنین هزینه باربری از دیگر عواملی است که در هنگام خرید لوله ضخامت بالا و سایر لولهها، قیمت لوله فلزی را افزایش می‌دهد.
برای اطلاع از قیمت لوله‌های مانیسمان گوشتدار از صفحات لوله مانیسمان رده 20، لوله مانیسمان رده 40، لوله مانیسمان رده 80 بازدید نمایید.
نتیجه‌گیری مقاله لوله‌های گوشتدار
در نتیجه به لوله فولادی که ضخامت بالاتری نسبت به سایر لولهها دارد، لوله گوشتدار یا ضخیم بار می‌گویند. ضخامت جداره و تحمل فشار و دمای بالا، تنها مزیت لوله گوشتدار نیست، اما این عامل خود دلیلی بر افزایش وزن و فولاد مصرفی در لوله است. لوله گوشتدار کاربرد زیادی دارد، و به دو روش درزدار و بدون درز تولید می‌شود.
از همراهی شما در این مقاله متشکریم، اگر اطلاعاتی در این زمینه دارید آن را با ما و سایر کاربران به اشتراک بگذارید.
