شیر فلکه چدنی جزو یکی از پر کاربرد ترین انواع شیرآلات صنعتی به شمار می آید. که تنوع بسیار بالایی دارد. به طور کلی شیرآلات مهم ترین و پر کاربرد ترین قسمت پایپینگ و لوله کشی صنعتی به شمار می آیند. و وظایف مهمی نیز بر عهده دارند. که مهم ترین وظایف آن ها عبارتند: از قطع و وصل کردن جریان، تنظیم جریان و غیره.
این تجهیز در مناطقی با فشار های مختلف برای انتقال مواد نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
شير فلکه ها به ابزاری گفته می شود که در صنعت با توجه به موقعیت و نحوه عملکردی که از خود ارائه می دهند، مورد استفاده قرار می گیرند. که البته مهم ترین کاربرد آن ها نیز ایجاد جریان سیال درون لوله می باشد.
یک شیر فلکه چدنی ایده آل آن شير فلکه ای است که سیال را با کم ترین مقاومت و ایجاد کم ترین افت فشار، از خود عبور دهد.
گاهی اوقات برای تنظیم جریان سیال نیز از شير فلکه های چدنی استفاده می کنند. که این اقدام با تغییر مسیر حرکت و با اندکی مقاومت انجام می شود. در برخی از موارد نیز شير فلکه ها به طور اتوماتیک باز و بسته می شوند که این مورد بیشتر در صنعت ها مورد استفاده قرار می گیرد.
همان طور که از نام این محصول پیداست، شیر فلکه چدنی از فلز چدن ساخته می شود. همان طور که می دانید این فلز جزو مقاوم ترین و باکیفیت ترین انواع فلزات به شمار می آید و همین موضوع سبب می شود تا این نوع شیر ها مقاومت و استحکام بسیار بالایی داشته باشند و در برابر انواع ضربه ها و فشار بالای سیالات دچار آسیب نشوند.
علاوه بر این، تغییرات جوی و آب و هوایی نیز تاثیر منفی روی آن ها نخواهد گذاشت. و گذر زمان نیز موجب پوسیدگی و از بین رفتن این نوع از شير ها نمی شود. در نتیجه، می توانیم بگوییم که این نوع از شير ها بسیار بادوام و کاربردی می باشند.
وظایف اصلی شير فلکه های چدنی:
- یکی از مهم ترین وظایف شیر فلکه چدنی قطع و وصل کردن کامل جریان سیال می باشد. به همین منظور از آن در صنعت های مختلف و به ویژه در صنعت لوله کشی به کَرّات استفاده می کنند.
- دومین وظیفه ی این نوع از شير ها جلوگیری از بازگشت مایعات و گاز های عبور کرده می باشد. همان طور که می دانید گاز ها نیز جزئی از سیالات به شمار می آیند. و برای جریانات گازی نیز از شیر فلکه چدنی استفاده می شود. در نتیجه، برای تنظیم عبور مقدار مورد نیاز گازها و مایعات می توان از این شیرها استفاده کرد.
- مورد بعدی تنظیم و کنترل مقدار و فشار مایعات و گاز ها می باشد. اگر شما در سیستم لوله کشی و یا هر سیستم دیگری که سیالات در آن فعال هستند، نیازمند تنظیم و کنترل مقدار فشار مایعات و گازها بودید، می توانید از شیر فلکه چدنی بهره ببرید.
- کنترل و ایمن نگه داشتن دستگاه های تحت فشار یکی دیگر از وظایف شير های چدنی به حساب می آید. که وظیفه ی بسیار مهم و قابل توجهی است.
- به طور کل در اکثر موارد که شاهد اختلاف فشار میان جریانات سیال از جمله مایع و گاز بودید، می توانید از شیر فلکه چدنی استفاده کنید و مطمئن باشید که در چنین شرایطی کاربردی بسیار مناسب از خود ارائه می دهد.
مزایای استفاده از شير فلکه های چدنی:
استفاده از شیر فلکه چدنی دارای مزایای بسیار زیادی می باشد. که مهم ترین آن ها به جنس این شیرها برمی گردد. همان طور که مشخص است این شیرآلات از ترکیبات گرافیت و چدن ساخته می شوند. در نتیجه کاملا مقاوم و ضد ضربه می باشند. تمامی شیرآلات چدنی در برابر شرایط سخت مکانیکی کاملا مقاوم هستند و کم پیش می آید که دچار فرسودگی یا ساییدگی شوند. و در برابر این مقاومت و استحکام بالا از قیمت فوق العاده مناسبی نیز برخوردار هستند. در نتیجه اکثر افراد ترجیح می دهند که از این نوع شیرآلات برای نیاز های خود استفاده کنند.
علاوه بر تمامی موارد ذکر شده، این شیرها کاربرد بسیار گسترده ای دارند. که این موضوع نیز از مزایای مهم آن به شمار می آید. و این که می توان از آن ها برای انواع مایعات استفاده کرد. نصب بسیار سریع و بدون دردسر نیز دارند. که همین امر موجب می شود تا اکثر افراد به تهیه ی این نوع شیرها ترغیب شوند.
نکات مهم و قابل توجه در ساخت شير فلکه ها:
در امر ساخت انواع شیر فلکه چدنی باید به نکات مهمی توجه شود که با در نظر گرفتن این نکات قطعاً تولیداتی باکیفیت و مرغوب به دست خواهد آمد.
- بهره بردن از نیروی راه اندازی و تجهیزات خاص راه اندازی
- ارتعاش شیر فلکه کاویتاسیون
- تاثیر در جریان
- میزان تحمل فشار
- آب بندی و مواد مصرفی در آب بند ها
- سهولت تعمیر و نگهداری و نصب و تنظیم آن ها
- حوضچه های آرامش
معایب استفاده از شير فلکه چدنی:
شیر فلکه چدنی هر چقدر که دارای مزیت‌های بسیار زیاد باشد و کاربردهای مناسبی از خود ارائه دهد، یکسری معایب نیز با خود به همراه دارد که در ادامه این معایب اشاره می کنیم.
عدم کنترل فشار در سیستم اختناق:
شاید مرسوم ترین عیب این نوع از شیرها عدم کنترل فشار در سیستم اختناق باشد. که همین ویژگی باعث می شود تا نتوان از شیر فلکه چدنی در لوله های پیچیده استفاده کرد. چون فقط می توانند قطع و وصل ساده را انجام دهند و برای لوله کشی های پیچیده و قطع و وصل کردن جریان سیال در این نوع از لوله کشی ها کاربرد خوبی از خود ارائه نمی دهند.
مشکل در سایز بزرگ:
یکی دیگر از معایب این نوع شیر ها این است که سایز بزرگ آن ها کمی نا مناسب می باشد. و به عبارت دیگر استفاده از سایز بزرگ این نوع شیرها برای افراد مشکل خواهد بود.
آلودگی سیالات جامد:
اگر از این شیرها برای سیالات جامد استفاده کنید، این احتمال وجود خواهد داشت که آلوده شوند و از نظر بهداشتی برای این نوع سیالات کاربرد مناسبی ندارد.
زمان زیاد برای باز و بسته شدن:
زمان مورد نیاز برای باز و بسته کردن شیر فلکه چدنی کمی بیشتر از شیرهای دیگر می باشد. و شاید این موضوع برای افرادی که دائما در حال اضطرار هستند جزو معایب به شمار بیاید.
