لوله مانیسمان یا لوله بدون درز، محصولی با مقاومت بالاست که از فلزات استوانهای توپر تولید میشود. به طوری که با تجهیزات خاصی، درون استوانههای فلزی را خالی میکنند تا به ضخامت استاندارد برسد. این نوع لولهها در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی کاربرد زیادی دارد و به دلیل داشتن مقاومت بیشتر و هزینه تولید بالا، نسبت به لولههای درزدار گرانتر هستند. این لولهها از نظر ضخامت، قطر و وزن به چندین رده دسته بندی میشوند.
شاید برایتان سؤال باشد، رده لوله مانیسمان چیست و یا رده لوله چیست؟ اگر میخواهید پاسخ این سؤال را بدانید این مطلب را تا انتها بخوانید.
رده لوله مانیسمان
واژه «رده» یک فاکتور مهم برای تعیین میزان ضخامت لولههای بدون درز است که هر رده در سایزهای مختلف لوله تفاوت دارد. برای مثال لوله مانیسمان رده 40، ضخامت لوله با توجه به سایز قطر خارجی آن مشخص میشود. در لولههای سایز 4.3 اینچ، ضخامت لوله 2.89 میلیمتر و در لوله مانیسمان رده 40 سایز 1 اینچ، ضخامت آن 3.38 میلیمتر است.
ضخامت لوله نیز به معنای حد فاصله بین قطر داخلی و خارجی لوله مانیسمان است؛ که یک معیار مهم برای کاربرد این محصولات محسوب میشود. همچنین رده یا ضخامت لولههای بدون درز، از میزان ضخامت و تحمل فشار حکایت دارد. در این نوع لولهها هر چه سایز قطر خارجی بیشتر باشد، میزان ضخامت آن نیز بیشتر خواهد بود. در واقع قطر خارجی لوله بیشتر و قطر داخلی آن هیچ تغییری نمیکند. همچنین با افزایش رده و ضخامت لوله در یک سایز، دبی یا شار سیال عبوری در داخل لوله کمتر میشود.
انواع رده لوله مانیسمان
این نوع لوله مقاوم دارای چندین رده است که هر کدام با سایزهای مختلفی در بازار آهنآلات عرضه میشوند. انواع ردههای لوله مانیسمان عبارتند از:
- لوله رده ۱۰ مانیسمان
- لوله رده ۲۰ مانیسمان
- لوله رده ۳۰ مانیسمان
- لوله STO مانیسمان
- لوله رده ۴۰ مانیسمان
- لوله رده ۶۰ مانیسمان
- لوله XS مانیسمان
- لوله رده ۸۰ مانیسمان
- لوله رده ۱۰۰ مانیسمان
- لوله رده ۱۲۰ مانیسمان
- لوله رده ۱۴۰ مانیسمان
- لوله رده ۱۶۰ مانیسمان
- لوله XXS مانیسمان
- لوله ۵S مانیسمان
- لوله ۱۰S مانیسمان
- لوله ۴۰S مانیسمان
- لوله ۸۰S مانیسمان
نحوه محاسبه رده بندی لوله
شاید برایتان سؤال باشد که ردهبندی لولههای مانیسمان چگونه محاسبه میشود؟ در پاسخ باید بگوییم که نحوه محاسبه رده این لولهها به سه روش استاندارد عبارتند از:
تعیین رده لوله مانیسمان با استاندارد انجمن تست مواد آمریکا ASTM
با این نوع استاندارد نوع و وزن فولادی که برای تولید لوله مانیسمان به کار رفته است، به عنوان معیار محاسبه در نظر گرفته میشود. پس لولهها در سه دسته سبک (STD)، سنگین (XS) و فوق سنگین (XXS) هستند. وقتی از استاندارد ASTM برای محاسبه رده لوله مانیسمان استفاده میشود، قطر خارجی تعیین کننده ضخامت لوله است و عدد ثابتی نیست.
تعیین رده لوله مانیسمان با استاندارد انجمن استاندارد آمریکا ANSI
این استاندارد که با اصطلاح schedule Number استفاده میشود، یک جدول دارد که در آن انواع ردهها و سایزهای مختلف لوله مانیسمان در آن قرار میگیرد و ضخامت و قطر داخلی و خارجی هر محصول در آن مشخص میشود.
محاسبه رده لوله مانیسمان با استاندارد انجمن نفت آمریکا API
این استاندارد بیشتر به لولههای درزدار پرداخته است؛ به نحوی که لولههای ساختهشده با استفاده از این استاندارد را با نام لوله API نیز میشناسند. در این استاندارد به ابعاد لولههای مانیسمان اشاره نشده، بلکه به شاخصهای عملکردی آنها پرداخته شده است.
اگر می خواهید بدانید که «لوله API چیست»، کافی است روی لینک مشخص شده کلیک کنید و مقاله کامل آن را بخوانید.
تست استاندارد های رده لوله مانیسمان
برای تشخیص رده لوله در هر یک از استانداردها، روشهایی وجود دارد که عبارتند از:
- تشخیص رده لوله با استاندارد ANSI: در جدول استاندارد ANSI ضخامت لولهها در یک جدول قرار داده میشود که شما میتوانید با شاخص SCH رده هر لوله را بدست آورید.
- تشخیص رده لوله با استاندارد ASTM: در این روش میتوانید از طریق شاخصهای استاندارد (STD)، قوی (XS) و بسیار قوی (XXS) که در مقابل هر رده نوشته شده است، نوع و وزن هر فولاد را مشاهده کنید که الگوی ردهبندی لولههای مانیسمان است.
- تشخیص رده لوله با استاندارد API: در این روش میتوانید ردههای هر لوله را در جدول مشاهده کنید که سایز و ضخامت هر محصول منحصر به آن است و قانون خاصی برای آن وجود ندارد.
پرکاربرد ترین رده لوله مانیسمان
همچنان که در بالا از انواع ردههای لوله مانیسمان صحبت کردیم، تعداد زیادی از این محصولات با ردههای مختلف وجود دارند که در بین همه آنها لوله مانیسمان رده 20 و 40 به عنوان دو محصول با کاربرد بالا شناخته شدهاند (برای خرید این محصول میتوانید به فروشگاه اتصالات آنلاین مراجعه کنید). دلیل استفاده زیاد از این دو رده لوله بدون درز عبارت است از:
- داشتن تحمل فشار و مقاومت بالا
- داشتن قطر داخلی و خارجی مناسب
- کاربرد برای کارهای تاسیساتی و لولهکشیهای صنعتی
-
لوله مانیسمان رده 20
لوله مانیسمان یا بدون درز در رده 20 با اندازههای 2.1 تا 120 اینچ هستند که 6 متر طول دارند. اگرچه میزان کاربرد آنها نسبت به لولههای مانیسمان رده 40 کمتر است، اما به دلیل استفاده در تاسیسات ساختمانها و موتورخانهها، نسبت به سایر لولههای مانیسمان کاربرد بیشتری دارند. ضخامت این لولهها بین 2.5 تا 12.70 میلیمتر بوده و وزن آنها میتواند بین 8 تا 1598.7کیلوگرم متغیر باشد.
-
لوله مانیسمان رده 40
میزان کاربرد لوله مانیسمان رده 40 نسبت به لولههای رده 20 بیشتر است و جز پرفروشترین لولههای مانیسمان بدون درز محسوب میشوند. این محصولات با ضخامت، قطر و وزنهای مختلفی تولید میشود. میزان مقاومت لولههای مانیسمان رده 40 نسبت به لولههای رده 20 بیشتر و نسبت به سایر لولهها با رده بالاتر از جمله لوله مانیسمان رده 80 یا 60 کمتر است. داشتن استحکام، دوام و مقاومت بالا مهمترین دلایل پرکاربرد بودن لولههای مانیسمان رده 40 است.
جدول رده بندی لوله مانیسمان
با توجه به اینکه قطر داخلی، خارجی، ضخامت و وزن لولههای مانیسمان در هر رده با یکدیگر متفاوت است، باید اطلاعات مربوط به این لولهها را در جدول رده بندی لوله مانیسمان مطالعه کنید که اطلاعات آن در زیر آمده است.
در آخر
لوله مانیسمان به عنوان یکی از پرکاربردترین و بهترین لولهها در بازار آهنآلات و پایپ محسوب میشود. اگرچه قیمت لوله مانیسمان نسبت به لوله درزدار بیشتر است، اما نباید از میزان مقاومت و استحکام آنها غافل شوید. این لولهها براساس ضخامت در ردههای مختلف دستهبندی میشوند که در این مطلب به طور کامل در مورد «رده لوله مانیسمان چیست» صحبت کردهایم.
سوالات متداول
برای رده بندی لوله مانیسمان از چه استانداردهایی استفاده میشود؟
سه استاندارد ANSI ،ASTM و API برای دستهبندی و مشخص کردن ردههای لوله مانیسمان کاربرد دارد. که نحوه تشخیص رده لوله در هر یک متفاوت است.
تفاوت لوله مانیسمان رده 40 و رده 80 در چیست؟
اولین تفاوت آنها در میزان مقاومت است که لولههای رده 80 مقاومت بیشتری نسبت به لوله رده 40 دارند. قیمت، ضخامت، قطر داخلی و خارجی لولههای رده 80 مانیسمان نسبت به لولههای رده 40 بیشتر است.
رده بندی لوله چیست؟
یک معیار مهم برای دستهبندی انواع لولههای بدون درز است که در آن میزان ضخامت لوله نیز به معنای حد فاصله بین قطر داخلی و خارجی لوله مانیسمان است.