لوله گازی روکار به لوله‌هایی گفته می‌شود که برای انتقال گاز در ساختمان‌ها به صورت نمایان و روی سطح دیوار یا سقف نصب می‌شوند. برخلاف لوله‌های توکار که در داخل دیوار یا کف زمین پنهان می‌مانند، لوله‌های روکار به طور واضح و مشخص در معرض دید هستند و معمولاً از جنس فلزهایی مانند فولاد ضد زنگ، مس یا گالوانیزه ساخته می‌شوند.

این لوله‌ها برای انتقال گاز طبیعی یا گاز مایع از منبع یا شیر اصلی به وسایل گازی مانند بخاری، اجاق گاز و آبگرمکن استفاده می‌شوند. لوله‌های گازی روکار معمولاً به دلیل نصب راحت‌تر و دسترسی آسان‌تر در هنگام تعمیرات و نگهداری، در برخی پروژه‌ها ترجیح داده می‌شوند.

ذکر این نکته بسیار مهم است که لوله‌های گازی محدود به لوله‌های روکار نمی‌شوند و انواع مختلفی دارند. برای مشاهده انواع سایز و برندهای این لوله‌ها به صفحه لوله گازی مراجعه نمایید.

لوله‌های گازی روکار؛ جان‌سخت در برابر فشار، خوردگی و ضربه

لوله‌های گازی روکار دارای مقاومت بالایی در برابر عوامل مختلف هستند. این لوله‌ها معمولاً قادر به تحمل فشار داخلی تا 6 بار هستند و در شرایط خاص می‌توانند فشارهای بالاتری را نیز تحمل کنند. پوشش گالوانیزه آن‌ها باعث مقاومت بسیار خوبی در برابر خوردگی، به ویژه در محیط‌های مرطوب و فضای باز می‌شود.

از نظر مقاومت در برابر ضربه لوله‌های گازی روکار قادر به تحمل ضربه‌های فیزیکی با شدت کم و متوسط هستند و در صورت مواجهه با اینگونه ضربه‌ها دچار آسیب نمی‌شوند. همچنین این لوله‌ها می‌توانند دماهایی در محدوده -20 درجه سانتی‌گراد تا 120 درجه سانتی‌گراد را تحمل کنند.

در نهایت، لوله‌های گازی روکار مقاوم به فشارهای خارجی با میزان متوسط هستند. این ویژگی‌ها باعث می‌شود که برای استفاده در سیستم‌های گازرسانی بسیار مناسب باشند.

انتقال ایمن گاز، بدون حتی یک قطره نشتی!

لوله‌های روکار در صورتی که به درستی نصب شوند و از مواد با کیفیت ساخته شده باشند نشتی نمی‌دهند. این لوله‌ها برای انتقال گاز طراحی شده‌اند و باید به گونه‌ای ساخته شوند که از بروز هرگونه خطری ناشی از نشت گاز جلوگیری کنند. همانطور که اشاره کردیم جنس آن‌ها از فولاد گالوانیزه است که همین امر خطر ایجاد حادثه بر اثر فشار و آسیب‌های فیزیکی را به شدت کاهش می‌دهد.

با نصب صحیح و استفاده از اتصالات استاندارد این لوله‌ها به هیچ عنوان نشتی نخواهند داد، البته این احتمال را در نظر داشته باشید که در صورت بروز آسیب یا نصب نادرست ممکن است نشتی رخ دهد. بنابراین؛ برای حفظ ایمنی و جلوگیری از نشتی، نیاز است که لوله‌ها به طور دوره‌ای بررسی و نگهداری شوند.

ایفای نقش لوله گازی روکار در صنایع مختلف

لوله‌های گازی روکار در صنایع مختلف نقش‌های متنوعی دارند که این نقش‌ها به شرح زیر هستند:

1. گازرسانی شهری و صنعتی: لوله‌های گازی روکار به طور اصلی در سیستم‌های گازرسانی شهری و صنایع بزرگ برای انتقال گاز طبیعی یا گاز مایع از ایستگاه‌های اصلی به مصرف‌کنندگان، مانند منزل‌ها، کارخانه‌ها، دفاتر و مناطق تجاری استفاده می‌شوند. این لوله‌ها به دلیل مقاومت بالا در برابر فشار و شرایط محیطی، به عنوان بخشی از شبکه‌های گازرسانی از ایستگاه‌ها به نقاط مختلف کاربرد دارند.
2. صنعت پتروشیمی: در کارخانه‌های پتروشیمی لوله‌های گازی روکار برای انتقال گاز به واحدهای تولیدی مختلف مانند آسیاب‌ها، دیگ‌های بخار، یا سیستم‌های سوختی به کار می‌روند. این لوله‌ها ایمنی و کارایی بالا را در انتقال گازهای صنعتی تضمین می‌کنند.
3. صنعت نیروگاه‌ها: در نیروگاه‌های برق و نیروگاه‌های حرارتی از لوله‌های گازی روکار برای انتقال گاز به تجهیزات تولید انرژی و بویلرها استفاده می‌شود. این لوله‌ها باید در برابر فشارهای بالا و شرایط محیطی مختلف مقاومت لازم را داشته باشند.
4. صنعت ساختمان‌سازی: لوله‌های گازی روکار در ساخت‌وساز برای انتقال گاز به ساختمان‌ها، برج‌ها و پروژه‌های تجاری به کار می‌روند. این لوله‌ها امکان تأمین گاز برای سیستم‌های گرمایشی، آب گرم و پخت و پز را در ساختمان‌های جدید فراهم می‌کنند.
5. صنعت کشاورزی: در برخی از مزرعه‌ها یا گلخانه‌ها برای تأمین گاز مورد نیاز سیستم‌های گرمایشی یا دستگاه‌های صنعتی کوچک از لوله‌های گازی روکار استفاده می‌شود.

نصب ایمن و مرحله به مرحله لوله‌های روکار

برای نصب لوله‌های روکار باید مراحل زیر را به صورت دقیق طی کنید، رعایت این نکته مهم است که این مراحل باید طبق استانداردهای ایمنی انجام شوند تا از بروز هرگونه خطر احتمالی جلوگیری شود.

1. بررسی مسیر: در ابتدا باید مناسب‌ترین مسیر را برای نصب لوله‌ها با توجه به موانع و ایمنی را انتخاب کنید.
2. تهیه لوله‌ها و اتصالات: انتخاب لوله‌های گالوانیزه با قطر و اندازه مناسب برای سیستم گازرسانی.
3. آماده‌سازی سطح نصب: اطمینان از استحکام سطح نصب لوله‌ها.
4. برش لوله‌ها: برش دقیق لوله‌ها با ابزار مناسب و صاف کردن لبه‌ها.
5. اتصال لوله‌ها: استفاده از اتصالات دنده‌ای یا فلنجی برای وصل لوله‌ها و اطمینان از جلوگیری از نشتی.
6. نصب نگهدارنده‌ها: نصب براکت‌ها و نگهدارنده‌ها برای ثابت نگه‌داشتن لوله‌ها.
7. آزمایش فشار: انجام آزمایش فشاری برای اطمینان از عدم نشتی.
8. عایق‌بندی و حفاظت: عایق کردن لوله‌ها برای محافظت در برابر خوردگی و آسیب‌های محیطی.
9. نصب تجهیزات کنترلی: نصب شیرها و تجهیزات ایمنی مانند گازسنج‌ها.
10. بازرسی نهایی: بازبینی نهایی سیستم توسط کارشناسان ایمنی.

تضمین ایمنی و عملکرد مناسب سیستم با بازرسی دوره‌ای

نگهداری و بازرسی دوره‌ای این لوله‌ها برای حفظ ایمنی و عملکرد صحیح سیستم بسیار ضروری است. این بازرسی‌ها باید به طور منظم انجام شود. باززرسی دوره‌ای شامل چک کردن لوله‌ها و اتصالات برای مشاهده نشانه‌های خوردگی و آسیب، آزمایش‌های فشار برای جلوگیری از نشتی، و ارزیابی پوشش‌های ضد خوردگی لوله‌ها می‌شود.

معمولاً بازرسی ظاهری باید هر یک‌سال یک‌بار برای شناسایی آسیب‌ها و خوردگی انجام گیرد. آزمایش فشار نیز بهتر است هر 2 تا 3 سال یک‌بار تکرار شود تا از عدم نشتی اطمینان حاصل شود. بررسی اتصالات و شیرآلات را هر 6 ماه یک‌بار انجام دهید تا از عملکرد صحیح آنها در مواقع اضطراری مطمئن شوید.

در مناطق خاص مانند محیط‌های مرطوب یا پرخطر، پیشنهاد می‌شود که بررسی محیط نصب لوله‌ها هر 6 ماه یک‌بار انجام شود. تمامی اقدامات انجام شده باید به دقت مستندسازی شوند تا وضعیت سیستم قابل پیگیری باشد. این اقدامات به حفظ ایمنی سیستم و جلوگیری از خطرات احتمالی کمک می‌کنند.